sobota, 1 sierpnia 2015

"Gdy się kochało wielkie sprawy głupią miłością..."


1 sierpnia o 17:00 wybije "godzina W". Już po raz 71. 

Fotografia ze strony arken.freehost.pl

O powstaniu, które było prawdziwą rzezią, pisano już wiele. Nie chcę opisywać przebiegu powstania. To możecie znaleźć. Warto też posłuchać płytę Lao Che - "Powstanie Warszawskie", której utwory wyznaczają koleje i historię Warszawy w 1944 r. 

Skupię się na tym, co szczególnie mnie dotyka w tym temacie.
O czym opowiem?


POWSTANIE WARSZAWSKIE


POETA i MUZA


Krzysztof Kamil Baczyński i Barbara Drapczyńska


Kadr z filmu "Baczyński", reż.  K. Piwowarskiego. Mateusz Kościukiewicz w roli poety i Katarzyna Zawadzka jako Barbara Drapczyńska - Baczyńska. Fotografia ze strony gosc.pl
Jeden z moich ulubionych poetów K.K. Baczyński był żołnierzem AK. Walczył w powstaniu cztery dni. Ale zanim o tym...

Baczyński był chorowitym, przystojnym, zdolnym artystą i "oczkiem w głowie" swojej matki. Ponoć podkochiwali się w nim Iwaszkiewicz i Andrzejewski. Otrzymują nawet po matce Baczyńskiego prawa autorskie do jego utworów. Co jest w nim takiego wyjątkowego?

K. K. Baczyński z żoną i matką w czerwcu '42 r. Zdjęcie ze strony stronaokulturze.pl

Stefania Baczyńska widzi w synu "drugiego Słowackiego". Basia poznaje Krzysia w '41 r. Poznaje się też na jego twórczości. On również jest nią oczarowany. Oboje studiują polonistykę na tajnych kompletach. Jak byśmy ją widzieli dzisiaj? Młoda kobieta, której nie zależy na flircie z mężczyznami, która nie nosi makijażu i jest naturalna.


Rysunek zaczerpnięty ze strony ewapam.republika.pl


Są młodzi i zakochani. Tak, jak się kocha za młodu. Szczególnie w czasach wojny, kiedy nie wie się, co i kiedy nas zabije. Chcą się pobrać.

Matka Krzysia mówi o mezaliansie. Bo jak to taki talent z córką drukarzy? Z drukarzówną?!

Rodzice Basi martwią się. Za co będą żyć? Z poetą?

A co oni robią? Biorą ślub 3. czerwca '42 r. w kościele na Solcu.
Żeby dodać nieco "pikanterii" sytuacji świadkiem Krzysztofa jest Jerzy Andrzejewski, a Jarosław Iwaszkiewicz opisuje, że ceremonia wygląda bardziej jak pierwsza komunia, bo i oni wyglądają jak dzieci.

Żyją na Czerniakowie w dwupokojowym mieszkaniu przy Hołówki 3. Poprzednie miejsce nie okazało się przyjazne, bo Stefania nie jest synową zachwycona. Organizują czytanie poezji, spotkania konspiracyjne. Krzyś pisze piękne erotyki. I co ja Wam mogę powiedzieć o tej miłości, jeśli można się dowiedzieć z pierwszej ręki? "Znów wędrujemy", "Pragnienia" czy moja ukochana "Pieśń o szczęściu",
I oni wciąż młodzi, można powiedzieć, że nawet za bardzo.

Zbliża się ten czas. O poranku 1. sierpnia '44 r. Krzysztof jest w mieszkaniu teściowej, bo tak bliżej do punktu wylotowego na Ciepłej. Mama Basi szyje mu opaskę. On przypina orzełka do czapki. Feliksa Drapczyńska jeszcze przygotowuje pierogi z jagodami, które Krzyś tak bardzo lubi. On wychodzi z domu, a właściwie zbiega ze schodów w towarzystwie żony. To ostatni raz, kiedy Krzyś i Basia się widzą.


MIŁOŚĆ I ŚMIERĆ


Krzysztof

Krzysztof 4. sierpnia jest w Pałacu Blanka. Nieostrożnie podchodzi do okna. Poetę trafia niemiecki snajper. Przypuszcza się, że z gmachu Teatru Wielkiego. Prosto w głowę. Sanitariuszki próbują pomóc. Wciąż strzelają. Krzysztof umiera. Jego żony nikt przezornie nie informuje. Chowają go na tyłach Pałacu Blanka. Później rodzina, nie znając miejsca  pochówku, nie może odnaleźć ciała. Matka Krzysztofa jeszcze przez 2 lata nie może uwierzyć w śmierć syna. W styczniu '47 r. szukają go kilka kroków od niego, ale pierwszego dnia się nie udaję. Śni on się swojej teściowej, mówiąc "Mamo, leżę drugi od brzegu..."


Barbara

Barbara pełni funkcję łączniczki. Niebawem jednak chroni się u rodziców na Pańskiej. Wykazuje się dużą odwagą, gasząc ogień. Lokatorzy głównie przebywają się w dusznych piwnicach, czego Barbara nie znosi dobrze. Kiedy w ostatnim tygodniu sierpnia przebywa na podwórzu. Pocisk trafia w szybę warsztatu szklarskiego i odłamki ranią Baczyńską. Uszkadzają mózg. Po nieudanej operacji w okropnych warunkach umiera przez około tydzień. Straszna agonia kończy się 1 września. Umiera przeświadczona, że on też już nie żyje. Umiera w ciąży.

Baczyńscy po wojnie spoczęli we wspólnym grobie na Powązkach.

Tym bardziej wrażenie robią wiersze Baczyńskiego "Wybór" i "*** (Gdy za powietrza zasłoną...)"  napisany 13 VII 1944 r. !!!


Co warto obejrzeć?

To, co mogę Wam polecić, to to, co sama obejrzałam. Ostatnio wiele na ten temat powstało. Na pewno możecie obejrzeć "Baczyńskiego" 1.08. o 16:35 na TVP 2. Polecam Wam też unikatowe "Powstanie Warszawskie" oraz spektakularne "Miasto 44" (oba filmy Jana Komasy). Pierwszy film to dokument nagrany przez powstańczych operatorów kamer, który otrzymał nowe życie - barwę, głos i postaci dwóch braci. Drugi film (dostępny na vod.pl) to kino światowe, którego zbliżenie do prawdy o powstaniu chwalą sami powstańcy.
Zdjęcie zaczerpnięte z fanpage'a "Sierpniowe niebo. 63 dni chwały"


Historia powstania jest trudna. Nam, współczesnym, nigdy (w sumie mam nadzieję) nie będzie dane zrozumieć i poczuć tego wszystkiego. Niestety wielu czuło, że "umrzeć przyjdzie, gdy się kochało wielkie sprawy głupią miłością". 

~ Stefa


Żródła wiedzy:
Autor: o
Etykiety: , , , , , , , , , , , , , , , ,

2 komentarze:

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)